Odpisy aktualizujące należności – specyfika jednostki sektora finansów publicznych

435
views

Z ustaleń kontroli wynika, iż od czasu wystawienia not księgowych należność ta nie była dochodzona przez gminę (brak pozwu o zapłatę). Całą kwotę objęto natomiast odpisem aktualizującym, zasadność którego Skarbnik Gminy argumentowała w następujący sposób: (…) dokonano analizy zasadności dokonania odpisu poprzez: analizę sytuacji płatniczej kontrahenta – do Urzędu wielokrotnie wpływały zajęcia komornicze wierzytelności pieniężnych dłużnika (…) oraz jednego ze wspólników spółki, analizę czasu zalegania z zapłatą – dłużnik na koniec 2021 r. zalegał z zapłatą ponad 2 lata – wierzytelność pochodzi z 2019 r., ocenę współpracy z kontrahentem – dłużnik nie wywiązał się z realizacji umów zawartych z gminą, kolejne etapy robót wykonywał z bardzo dużym opóźnieniem, nie regulował terminowo płatności wobec podwykonawców (gmina często musiała – z należnej Spółce Kaldo kwoty za fakturę – przelewać należności podwykonawcom bezpośrednio na ich konta bankowe). Z w.w. analizy wynika, że wierzytelność od Kaldo będzie trudna, o ile w ogóle możliwa do wyegzekwowania. Stopień ściągalności należności określono jako znaczny. Odnosząc się do tez zawartych w wyjaśnieniu podkreślenia wymaga, iż zgodnie z przepisem art. 35b ust. 1 ustawy o rachunkowości wartość należności aktualizuje się uwzględniając stopień prawdopodobieństwa ich zapłaty poprzez dokonanie odpisu aktualizującego po spełnieniu jednej z przesłanek wskazanych w tym przepisie, w tym m.in. dokonanie oceny sytuacji majątkowej i finansowej dłużnika wykazało, że spłata należności w umownej kwocie nie jest prawdopodobna czy też ustalono znaczny stopnień prawdopodobieństwa nieściągalności. Biorąc pod uwagę, że Urząd Miejski – jako jednostka sektora finansów publicznych – obowiązany jest do prowadzenia terminowych czynności egzekucyjnych wobec przypadających mu należności, stosownie do art. 42 ust. 5 ustawy o finansach publicznych, podstawą oceny zasadności dokonania odpisu powinny być zatem wyniki postępowania egzekucyjnego (jego ewentualna bezskuteczność jako wyznacznik sytuacji majątkowej i finansowej dłużnika), a nie okres zalegania z płatnością czy dotychczasowa współpraca z kontrahentem. Opisywana należność nie została objęta postępowaniem nakazowym, stąd niemożliwym była ocena wyników ewentualnego postępowania egzekucyjnego. Dodatkowo zwrócenia uwagi Pana Burmistrza wymaga, iż z końcem 2022 r. może upłynąć termin przedawnienia na dochodzenie przedmiotowego roszczenia. Z dostępnego orzecznictwa wynika bowiem, iż sąd może zakwalifikować tego rodzaju należność gminy jako należność związaną z prowadzeniem działalności gospodarczej (np. wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 26 marca 2019 r., sygn. akt I AGa 215/18 i orzecznictwo Sądu Najwyższego powołane w jego uzasadnieniu). Według zaś art. 118 k.c., jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia dla roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej wynosi trzy lata; koniec terminu przedawnienia przypada na ostatni dzień roku kalendarzowego, chyba że termin przedawnienia jest krótszy niż dwa lata. Roszczenia stały się wymagalne w 2019 r., a zatem koniec tak określonego terminu przedawnienia upłynie z dniem 31 grudnia 2022 r. Zgodnie z brzmieniem art. 123 § 1 k.c. bieg przedawnienia przerywa się m.in. przez każdą czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym, przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia – str. 36-37 protokołu kontroli.

Źródło: https://bip.bialystok.rio.gov.pl/kategorie/177-2022/artykuly/234-wystapienia-pokontrolne-2022?lang=PL