Przeprowadzenie inwentaryzacji dróg gminnych metodą spisu ich ilości z natury zamiast drogą porównania danych ksiąg rachunkowych z odpowiednimi dokumentami i weryfikacji wartości tych składników, czym naruszono art. 26 ust. 1 pkt 1 i 3 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (tekst jednolity: Dz. U. z 2023 r. poz. 120 z późn. zm.) – str. 152 – 154 protokołu.
W myśl art. 26 ust. 1 pkt 1 cyt. ustawy jednostki przeprowadzają na ostatni dzień każdego roku obrotowego inwentaryzację aktywów pieniężnych (z wyjątkiem zgromadzonych na rachunkach bankowych), papierów wartościowych w postaci materialnej, rzeczowych składników aktywów obrotowych, środków trwałych oraz nieruchomości zaliczonych do inwestycji, z zastrzeżeniem art. 26 ust. 1 pkt 3 tej ustawy, a także maszyn i urządzeń wchodzących w skład środków trwałych w budowie – drogą spisu ich ilości z natury, wyceny tych ilości, porównania wartości z danymi ksiąg rachunkowych oraz wyjaśnienia i rozliczenia ewentualnych różnic.
Natomiast stosownie do brzmienia art. 26 ust. 1 pkt 3 cyt. ustawy jednostki przeprowadzają na ostatni dzień każdego roku obrotowego inwentaryzację środków trwałych, do których dostęp jest znacznie utrudniony, gruntów oraz praw zakwalifikowanych do nieruchomości, należności spornych i wątpliwych, a w bankach również należności zagrożonych, należności i zobowiązań wobec osób nieprowadzących ksiąg rachunkowych, z tytułów publicznoprawnych, a także aktywów i pasywów niewymienionych w art. 26 ust. 1 pkt 1 i 2 ww. ustawy oraz wymienionych w pkt 1 i 2 tej ustawy, jeżeli przeprowadzenie ich spisu z natury lub uzgodnienie z przyczyn uzasadnionych nie było możliwe – drogą porównania danych ksiąg rachunkowych z odpowiednimi dokumentami i weryfikacji wartości tych składników (weryfikacji).
Inwentaryzację dróg jako środków trwałych (które analogicznie jak grunty nie zmieniają miejsca swojej lokalizacji) należy przeprowadzać metodą porównania danych ksiąg rachunkowych z odpowiednimi dokumentami i weryfikacji wartości tych składników. W tym przypadku właściwym jest uznanie wystąpienia przesłanki „znacznego utrudnienia dostępu do środków trwałych” (o której mowa w art. 26 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy) związanej z trudnościami technicznymi przeprowadzenia pomiaru dróg wymaganego do właściwego przeprowadzenia spisu z natury.
Natomiast w sytuacji, gdy celem inwentaryzacji będzie stwierdzenie m. in. stanu technicznego danej drogi, wskazane jest przeprowadzenie inwentaryzacji drogą spisu z natury poprzez dokonanie jej pomiarów w terenie.
W opisanym przypadku przy braku dokonania realnego pomiaru dróg właściwą metodą inwentaryzacji było porównanie danych ksiąg rachunkowych z odpowiednimi dokumentami i weryfikacji wartości tych składników (weryfikacja).
(por. http://www.poradnikksiegowego.pl/artykul,94,3898,inwentaryzacja-drogizaliczonej-do-srodkow-trwalych.html).
