Źródło: http://bip.gdansk.rio.gov.pl/?a=8009
Z przepisu art. 53 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (tekst jednolity: Dz. U. z 2022 r. poz. 1634 z późn. zm.) wynika, że kierownik jednostki sektora finansów publicznych jest odpowiedzialny za całość gospodarki finansowej tej jednostki. Ponadto, w myśl przepisu art. 4 ust. 5 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (tekst jednolity: Dz. U. 2021 r. poz. 217 z późn. zm.), kierownik jednostki, jeśli odrębne przepisy nie stanowią inaczej, ponosi odpowiedzialność za wykonywanie obowiązków w zakresie rachunkowości określonych ustawą, w tym z tytułu nadzoru, również w sytuacji, gdy określone obowiązki w zakresie rachunkowości – z wyłączeniem odpowiedzialności za przeprowadzenie inwentaryzacji w formie spisu z natury – zostaną powierzone innej osobie lub przedsiębiorcy.
Powyższe zasady ulegają jednak modyfikacji w razie przyjęcia przez jednostkę samorządu terytorialnego prowadzenia wspólnej obsługi, o której mowa w art. 6a – c ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (tekst jednolity: Dz. U. z 2022 r. poz. 1526 z późn. zm.).
Stosownie do treści przepisu art. 6a ustawy o samorządzie powiatowym powiat może zapewnić wspólną obsługę, w szczególności administracyjną, finansową i organizacyjną, jednostkom obsługiwanym, którymi są:
1) jednostki organizacyjne powiatu zaliczane do sektora finansów publicznych,
2) powiatowe instytucje kultury,
3) inne zaliczane do sektora finansów publicznych powiatowe osoby prawne utworzone na podstawie odrębnych ustaw w celu wykonywania zadań publicznych, z wyłączeniem przedsiębiorstw, instytutów badawczych, banków i spółek prawa handlowego.
Zakres wspólnej obsługi nie może obejmować kompetencji kierowników jednostek zaliczanych do sektora finansów publicznych do dysponowania środkami publicznymi oraz zaciągania zobowiązań, a także sporządzania i zatwierdzania planu finansowego oraz przeniesień wydatków w tym planie (6c ust. 1 ustawy o samorządzie powiatowym). Poza tym, w razie powierzenia obowiązków z zakresu rachunkowości i sprawozdawczości jednostek obsługiwanych, o których mowa w art. 6a pkt 1 i 2, są one przekazywane w całości (art. 6c ust. 2 ustawy o samorządzie powiatowym).
Z kolei jak wynika z treści art. 4 ust. 3 pkt 3 ustawy o rachunkowości, rachunkowość obejmuje okresowe ustalanie lub sprawdzanie drogą inwentaryzacji rzeczywistego stanu aktywów i pasywów.
Korelacja wyżej powołanych przepisów, w ocenie Regionalnej Izby Obrachunkowej w Gdańsku, prowadzi do wniosku, że powierzenie w drodze uchwały wspólnej obsługi z zakresu rachunkowości, oznacza powierzenie w jej ramach, także zadań związanych z prowadzeniem inwentaryzacji.
W konsekwencji przyjąć należy, że odpowiedzialność za realizację zadań w wyżej wskazanym zakresie przedmiotowym oraz obowiązek ich wykonania spoczywa na kierowniku jednostki obsługującej.
Powyższe stanowisko pozostaje w korespondencji z przepisem art. 53 ust. 5 ustawy o finansach publicznych, z którego wynika, że kierownik jednostki obsługującej, o której mowa w art. 6b ust. 1 ustawy o samorządzie powiatowym, jest odpowiedzialny za gospodarkę finansową oraz rachunkowość i sprawozdawczość jednostki obsługiwanej, o której mowa w art. 6a pkt 1 i 2 ustawy o samorządzie powiatowym w zakresie obowiązków powierzonych uchwałą wydaną w oparciu o przepis art. 6b ust. 2 ww. ustawy albo porozumieniem, o którym mowa w jej art. 6b ust. 3.
Zdaniem tut. Izby pozostawienie realizacji ww. zadania w zakresie obowiązków jednostki obsługiwanej pozostawałoby zatem w sprzeczności z istotą obsługi wspólnej. Z wyżej powołanych względów, w ocenie tut. Izby, wyżej powołany przepis art. 4 ust. 5 ustawy o rachunkowości nie wprowadza wyjątku od zasady sformułowanej w cytowanym przepisie art. 6c ust. 2 ustawy o samorządzie powiatowym, zgodnie z którą przekazanie obsługi jednostek obsługiwanych do jednostki obsługującej w zakresie rachunkowości dotyczy całości zadań z tego zakresu. Wzmacniając ww. argumentację wskazać należy, że gdyby wolą ustawodawcy było wprowadzenie wyjątków od ww. zasady, wówczas z całą pewnością znalazłoby to odzwierciedlenie w treści przepisów ustawowych. Powyższa interpretacja jest zgodna z gramatyczną wykładnią tego przepisu oraz nie pozostaje w sprzeczności z pozostałymi regulacjami ustawowymi. Skoro zatem ustawodawca w art. 6c ustawy o samorządzie powiatowym nie postanowił o wyłączeniu z zakresu obowiązków jednostki obsługującej zadania polegającego inwentaryzacji drogą spisu z natury, to przyjąć należy, że nie było to kwestią przypadku, lecz celowym zabiegiem racjonalnego ustawodawcy.
Jednocześnie pragnę podkreślić, że jest to jedynie stanowisko Regionalnej Izby Obrachunkowej w Gdańsku, która nie posiada uprawnień do dokonywania powszechnie obowiązującej wykładni przepisów prawa.
