Inwentaryzacja stawów który pozwala na dokładne określenie wartości poszczególnych składników majątku, w tym gruntu, infrastruktury oraz zasobów biologicznych. Każdy rodzaj stawu wymaga specyficznego podejścia do inwentaryzacji, uwzględniającego jego przeznaczenie, jak i elementy składające się na jego całość. W dalszej części opisujemy różne rodzaje stawów oraz zasady inwentaryzacji dotyczące gruntu i infrastruktury.
Rodzaje Stawów
1. Staw Hodowlany (Rybny)
Staw hodowlany to zbiornik wodny, w którym hodowane są ryby, takie jak karpie, pstrągi, sumy czy trocie. Stawy te są najczęściej wykorzystywane w rybactwie i muszą spełniać odpowiednie wymagania dotyczące jakości wody oraz odpowiednich systemów hodowlanych. Wyposażenie takich stawów obejmuje systemy filtracyjne, pompy wodne, groble, nabrzeża i sieci rybackie.
2. Staw Ozdobny
Staw ozdobny pełni głównie funkcję dekoracyjną, często będąc częścią ogrodu, parku lub przestrzeni publicznej. Jego celem jest upiększenie przestrzeni, a w niektórych przypadkach pełni również funkcję zbiornika retencyjnego. Tego typu stawy mogą zawierać elementy takie jak fontanny, mostki, roślinność wodną oraz oświetlenie.
3. Staw Retencyjny
Staw retencyjny jest zaprojektowany w celu przechowywania nadmiaru wody, co zapobiega powodziom i wspomaga późniejsze wykorzystanie wody do nawadniania. Tego typu stawy pełnią kluczową rolę w zarządzaniu zasobami wodnymi i mogą być wyposażone w systemy pompowe, odpływowe oraz urządzenia monitorujące jakość wody.
4. Staw Rekultywacyjny
Staw rekultywacyjny ma na celu poprawę jakości wód w terenach zdegradowanych, na przykład po działalności przemysłowej lub górniczej. Jest częścią większych działań ochrony środowiska, w tym oczyszczania wód oraz przywracania równowagi ekologicznej na tych terenach.
5. Staw Przyrodniczy
Staw przyrodniczy pełni funkcję ochrony bioróżnorodności i znajduje się zazwyczaj w rezerwatach przyrody lub parkach narodowych. Jego głównym celem jest wspieranie ekosystemów wodnych oraz ochrona roślin i zwierząt.
6. Staw Zbiornikowy (Wodociągowy)
Staw zbiornikowy jest używany do gromadzenia wody, która później wykorzystywana jest do celów wodociągowych, np. zaopatrzenia w wodę pitną lub przemysłową. Tego typu stawy są częścią infrastruktury wodociągowej i pełnią funkcję rezerwuaru wody.
7. Staw Wzrostu Roślin Wodnych
Staw, w którym hoduje się rośliny wodne, takie jak lilie wodne, trzciny czy rdesty. Pełnią one funkcję dekoracyjną, ale także ekologiczną, pomagając w poprawie jakości wody i wspieraniu bioróżnorodności.
8. Staw Biologiczny (Oczyszczający)
Staw biologiczny wykorzystywany jest do oczyszczania wód zanieczyszczonych, np. ścieków. Często używa się ich w systemach ochrony środowiska, gdzie pełnią funkcję naturalnego oczyszczania wód.
9. Staw Morski (Estuarianowy)
Znajduje się w strefie przybrzeżnej, gdzie woda jest mieszana z wodami słodkimi. Stawy tego typu są środowiskiem dla organizmów, które przystosowały się do zmiennych warunków zasolenia. Odgrywają ważną rolę w ekosystemach przybrzeżnych.
10. Staw Hibernacyjny
Staw, który pełni rolę schronienia dla zwierząt wodnych w okresie zimowym, takich jak żaby czy owady. Stawy te są ważnym elementem w ochronie lokalnej fauny i flory, zwłaszcza w okresie hibernacji.
11. Staw Doświadczalny (Badawczy)
Staw wykorzystywany do celów badawczych, takich jak eksperymenty ekologiczne, testowanie nowych technologii związanych z wodą czy badania nad hodowlą ryb. Tego typu stawy są częścią instytucji naukowych lub ośrodków badawczych.
Grunt – Metoda Weryfikacji
Podstawowym składnikiem każdego stawu jest grunt, na którym się znajduje. Wycena gruntu odbywa się na podstawie jego wartości rynkowej lub kosztów nabycia, a także jego przeznaczenia i przekształceń w przypadku stawów hodowlanych czy retencyjnych. W każdym przypadku należy:
- Zidentyfikować grunt: Określić, jaki obszar jest zajmowany przez staw, w tym tereny dookoła niego, które mogą pełnić funkcję rolniczą, rekreacyjną lub ochronną.
- Weryfikacja przeznaczenia: Należy również uwzględnić dokumentację potwierdzającą, czy grunt został odpowiednio zagospodarowany
- Potwierdzić wartość: czy wartość w ewidencji księgowej jest zgodna z wartością wynikającą z dokumentów.
Dodatkowo może nastąpić ocena stanu gruntu – dla stawów rekultywacyjnych lub przyrodniczych należy także uwzględnić stan gruntu z punktu widzenia ochrony środowiska i bioróżnorodności. W przypadku stawów hodowlanych, grunt powinien być oceniany w kontekście jego przekształceń na potrzeby hodowli ryb.
Infrastruktura Stawu – Inwentaryzacja
Infrastruktura stawu jest kluczowym składnikiem, który wpływa na jego funkcjonalność i wartość. Dotyczy to zarówno urządzeń wykorzystywanych do zarządzania wodą, jak i elementów służących do hodowli ryb, ochrony środowiska czy upiększania przestrzeni. Inwentaryzacja infrastruktury powinna obejmować:
- Staw Hodowlany: Inwentaryzacja powinna obejmować takie elementy, jak systemy pompowe, urządzenia filtracyjne, groble, sieci rybackie oraz pomieszczenia do przechowywania ryb. Wartość tych urządzeń określa się na podstawie faktur zakupu lub kosztów budowy.
- Staw Ozdobny: W przypadku stawu ozdobnego, infrastruktura obejmuje fontanny, mostki, roślinność wodną oraz oświetlenie. Każdy z tych elementów musi być wyceniony na podstawie rzeczywistych kosztów ich zakupu lub wykonania.
- Staw Retencyjny: Stawy retencyjne wymagają inwentaryzacji takich urządzeń jak pompy, systemy odpływowe, urządzenia do monitorowania jakości wody oraz groble. Należy uwzględnić również wszelkie systemy pomiarowe, które kontrolują poziom wody i jej jakość.
- Staw Rekultywacyjny: W stawach rekultywacyjnych konieczne jest uwzględnienie urządzeń wspomagających oczyszczanie wód, takich jak filtry, groble, systemy retencyjne oraz urządzenia monitorujące stan wody.
- Staw Przyrodniczy: W stawach przyrodniczych infrastruktura może obejmować elementy ochrony bioróżnorodności, takie jak systemy monitorujące jakość wody, a także urządzenia do ochrony roślin i zwierząt.
- Staw Zbiornikowy (Wodociągowy): W przypadku stawów zbiornikowych należy przeprowadzić inwentaryzację urządzeń związanych z przechowywaniem wody, takich jak pompy, systemy filtracyjne oraz urządzenia kontrolujące jakość wody, które są niezbędne do zapewnienia odpowiedniego poziomu zasobów wodnych do celów wodociągowych.
- Staw Wzrostu Roślin Wodnych: Stawy tego typu wymagają inwentaryzacji roślinności wodnej oraz infrastruktury wspomagającej jej rozwój, w tym systemów nawadniania, odpowiednich pojemników, basenów czy urządzeń ochrony przed szkodnikami.
- Staw Biologiczny (Oczyszczający): W przypadku tych stawów niezbędna jest inwentaryzacja infrastruktury oczyszczającej wodę, jak filtry biologiczne, systemy retencyjne, groble ochronne oraz urządzenia monitorujące jakość wody.
- Staw Morski (Estuarianowy): Inwentaryzacja tych stawów obejmuje urządzenia monitorujące jakość wody, w tym stacje pomiarowe salinity, pH oraz systemy odpływowe i retencyjne, zapewniające odpowiednią równowagę ekologiczną w strefie przybrzeżnej.
- Staw Hibernacyjny: W stawach pełniących rolę schronienia dla zwierząt wodnych w okresie zimowym, inwentaryzacja może obejmować elementy służące do utrzymania odpowiednich warunków środowiskowych, jak temperaturę wody oraz odpowiednią roślinność wodną.
- Staw Doświadczalny (Badawczy): Inwentaryzacja takich stawów obejmuje zarówno infrastruktury wykorzystywane do badań, jak i urządzenia do kontroli i monitorowania zmiennych warunków wodnych, niezbędne do eksperymentów badawczych.
Poszczególne składniki powinny zostać zinwentaryzowane metodą spisu z natury, za wyjątkiem sytuacji gdy spis z natury nie będzie możliwy lub gdy dostęp do niego jest utrudniony, Właściwą metodą inwentaryzacji w takim przypadku jest weryfikacja z odpowiednimi dokumentami.
Podsumowanie
Inwentaryzacja stawów jest złożonym procesem, który zależy od rodzaju stawu i jego przeznaczenia. W zależności od tego, czy mówimy o stawie hodowlanym, ozdobnym, retencyjnym, rekultywacyjnym, czy przyrodniczym, konieczne jest uwzględnienie zarówno gruntu, jak i infrastruktury, w tym urządzeń wykorzystywanych do zarządzania wodą, ochrony środowiska czy upiększania przestrzeni. Każdy z tych elementów wymaga szczegółowej analizy, aby zapewnić pełną i dokładną inwentaryzację.
/na zdjęciu staw w Parku Północnym – Tychy/
