W latach 2019 – 2024 (do dnia zakończenia kontroli), zaniechano ujęcia bądź niebieżąco ujęto w księgach rachunkowych Starostwa Powiatowego w Cieszynie zmian w stanie środków trwałych na koncie 011 „Środki trwałe” w grupie 0 „Grunty” w związku z nabyciem przez Powiat prawa własności 191 działek w drodze komunalizacji na mocy decyzji Wojewody Śląskiego. Naruszono tym art. 20 ust. 1 i art. 24 ust. 1 i ust. 5 pkt 1 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2019 r., poz. 351 z późn. zm.) oraz zasady funkcjonowania ww. konta określone w załączniku nr 3 do rozporządzenia Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 13 września 2017 r. w sprawie rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 2017 r. poz. 1911 z późn. zm.) oraz zakładowym planie kont Starostwa Powiatowego w Cieszynie określonym w załączniku nr 1 do zarządzenia Nr WO.120.39.2015 Starosty Cieszyńskiego z dnia 30 grudnia 2015 r. w sprawie procedur wewnętrznych regulujących gospodarkę finansową w Starostwie Powiatowym w Cieszynie z późniejszymi zmianami.
Powyższe dotyczyło:
– 136 działek nabytych w latach 2021-2022 na mocy 23 Decyzji Wojewody Śląskiego – przyjętych na stan środków trwałych na konto 011 w roku następnych po roku, w którym Decyzje Wojewody Śląskiego stały się ostateczne,
– 55 działek o łącznej powierzchni 6.3192 ha nabytych w latach 2019-2022 na mocy 23 Decyzji Wojewody Śląskiego, które do dnia zakończenia kontroli nie zostały ujęte w ewidencji księgowej konta 011.
Z wyjaśnień udzielonych w trakcie kontroli wynikało, że w trakcie kontroli tj. w dniach od 24-26 stycznia 2024 r Wydział Nieruchomości przekazał dokumentację dotyczącą nabycia ww. działek do Wydziału Finansowego celem zaewidencjonowania w księgach rachunkowych.
W konsekwencji w bilansie jednostki – Starostwo Powiatu Cieszyńskiego sporządzonym wg stanu na dzień 31 grudnia 2021 r. i 2022 r. wykazano wartość środków trwałych w zaniżonej wysokości odpowiednio: w 2021 zaniżono o 673.390,00 zł, a w 2022 r. zaniżono o 4.915.650,00 zł.
Powyższe świadczy także o nieprawidłowo przeprowadzonej inwentaryzacji gruntów według stanu na 31 grudnia 2019 r., 31 grudnia 2020 r., 31 grudnia 2021 r., 31 grudnia 2022 r., w wyniku której nie stwierdzono różnic inwentaryzacyjnych, tj. niezgodnie z przepisami art. 26 ust. 1 pkt 3 ustawy o rachunkowości oraz wymogami Instrukcji inwentaryzacyjnej stanowiącej załącznik nr 3 do zarządzenia Nr WO.120.39.2015 Starosty Cieszyńskiego z dnia 30 grudnia 2015 r. w sprawie procedur wewnętrznych regulujących gospodarkę finansową w Starostwie Powiatowym w Cieszynie z późn. zm.
Inwentaryzację roczną aktywów i pasywów przeprowadzono na podstawie zarządzeń Starosty Cieszyńskiego Nr: WO.120.49.2019 z dnia 28 listopada 2019 r., WO.120.59.2020 z dnia 10 listopada 2020 r., WO.120.56.2021 z dnia 26 listopada 2021 r. i WO.120.61.2022 z dnia 9 listopada 2022 r.
Z dokumentacji potwierdzającej przeprowadzenie inwentaryzacji gruntów w drodze weryfikacji przez pracowników Wydziału Nieruchomości, wynikało że:
– wg stanu na dzień 31 grudnia 2019 r. – Naczelnik Wydziału Nieruchomości pismem z dnia 20 stycznia 2020 r. poinformował, o przygotowaniu jest zestawienie nieruchomości stanowiących własność Powiatu Cieszyńskiego nabytych w trybie art. 98 ustawy o gospodarce nieruchomościami, które planowano przekazać do końca pierwszego kwartału 2020 r. Nieruchomości te ujęto w księgach 2020 r., czym naruszono art. 27 ust. 2 ww. ustawy o rachunkowości.
– wg stanu na dzień 31 grudnia 2021 r. i 31 grudnia 2022 r. – Naczelnik Wydziału Nieruchomości nie stwierdził różnic inwentaryzacyjnych.
Ponadto, jak wyjaśniono w trakcie kontroli, inwentaryzacja gruntów wg stanu na dzień 31 grudnia 2020 r. została przeprowadzona telefonicznie pomiędzy pracownikami Wydziału Finansowego a pracownikami Wydziału Nieruchomości.
Przyczyną niebieżącego ujęcia w księgach rachunkowych nabytych nieruchomości było nieprzekazanie przez byłych pracowników Wydziału Nieruchomości informacji dotyczących nabycia ww. nieruchomości do Wydziału Finansowego . Nadzór w tym zakresie sprawował Naczelnik tego Wydziału.
