Począwszy od sprawozdania finansowego za 2018 rok jednostki budżetowe zostały zobligowane do sporządzenia nowego elemetu sprawozdania finansowego tj. informacji dodatkowej.
Potrzebujesz więcej informacji: zapraszamy do kontaktu
Oto najważniejsze wytyczne:
Podstawa prawna
Rozporządzenie Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 13.09.2017 r. w sprawie rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej (tekst jednolity: Dz. U. z 2020 r. poz. 342)
§ 23. 1. Na dzień zamknięcia ksiąg rachunkowych jednostki sporządzają sprawozdanie finansowe składające się z:
1) bilansu;
2) rachunku zysków i strat (wariant porównawczy);
3) zestawienia zmian w funduszu;
4) informacji dodatkowej.
§ 23. 9. Informacja dodatkowa powinna zawierać informacje w zakresie ustalonym w załączniku nr 12 do rozporządzenia.
§ 27. 1. Łączne sprawozdanie finansowe państwowej jednostki budżetowej, jako jednostki nadrzędnej, składa się z:
(…)
4) informacji dodatkowej obejmującej dane wynikające z informacji dodatkowych tej jednostki oraz jednostek podległych lub nadzorowanych, zawierającej informacje w zakresie ustalonym w załączniku nr 12 do rozporządzenia.
§ 28. 1. Sprawozdanie finansowe jednostki samorządu terytorialnego składa się z:
(…)
5) informacji dodatkowej obejmującej dane wynikające z informacji dodatkowych samorządowych jednostek budżetowych i samorządowych zakładów budżetowych, zawierającego informacje w zakresie ustalonym w załączniku nr 12 do rozporządzenia.
§ 30. Informacje zawarte w sprawozdaniu finansowym, w bilansie z wykonania budżetu jednostki samorządu terytorialnego, skonsolidowanym bilansie jednostki samorządu terytorialnego oraz bilansie budżetu państwa mogą być wykazywane z większą szczegółowością niż określona w załącznikach do rozporządzenia, jeżeli wynika to z potrzeb lub specyfiki jednostki.
§ 31. Sprawozdania finansowe, o których mowa w § 23 ust. 1, § 27 i § 28, oraz bilanse, o których mowa w § 23 ust. 4, 5 i 6, sporządza się w języku polskim i w walucie polskiej. Dane liczbowe wykazuje się w złotych i groszach.
Załącznik nr 12
INFORMACJA DODATKOWA
| I. | Wprowadzenie do sprawozdania finansowego, obejmuje w szczególności: |
| 1. | |
| 1.1 | nazwę jednostki |
| 1.2 | siedzibę jednostki |
| 1.3 | adres jednostki |
| 1.4 | podstawowy przedmiot działalności jednostki |
| 2. | wskazanie okresu objętego sprawozdaniem |
| 3. | wskazanie, że sprawozdanie finansowe zawiera dane łączne |
| 4. | omówienie przyjętych zasad (polityki) rachunkowości, w tym metod wyceny aktywów i pasywów (także amortyzacji) |
| 5. | inne informacje |
| II. | Dodatkowe informacje i objaśnienia obejmują w szczególności: |
| 1. | |
| 1.1. | szczegółowy zakres zmian wartości grup rodzajowych środków trwałych, wartości niematerialnych i prawnych, zawierający stan tych aktywów na początek roku obrotowego, zwiększenia i zmniejszenia z tytułu: aktualizacji wartości, nabycia, rozchodu, przemieszczenia wewnętrznego oraz stan końcowy, a dla majątku amortyzowanego – podobne przedstawienie stanów i tytułów zmian dotychczasowej amortyzacji lub umorzenia |
| 1.2. | aktualną wartość rynkową środków trwałych, w tym dóbr kultury – o ile jednostka dysponuje takimi informacjami |
| 1.3. | kwotę dokonanych w trakcie roku obrotowego odpisów aktualizujących wartość aktywów trwałych odrębnie dla długoterminowych aktywów niefinansowych oraz długoterminowych aktywów finansowych |
| 1.4. | wartość gruntów użytkowanych wieczyście |
| 1.5. | wartość nieamortyzowanych lub nieumarzanych przez jednostkę środków trwałych, używanych na podstawie umów najmu, dzierżawy i innych umów, w tym z tytułu umów leasingu |
| 1.6. | liczbę oraz wartość posiadanych papierów wartościowych, w tym akcji i udziałów oraz dłużnych papierów wartościowych |
| 1.7. | dane o odpisach aktualizujących wartość należności, ze wskazaniem stanu na początek roku obrotowego, zwiększeniach, wykorzystaniu, rozwiązaniu i stanie na koniec roku obrotowego, z uwzględnieniem należności finansowych jednostek samorządu terytorialnego (stan pożyczek zagrożonych) |
| 1.8. | dane o stanie rezerw według celu ich utworzenia na początek roku obrotowego, zwiększeniach, wykorzystaniu, rozwiązaniu i stanie końcowym |
| 1.9. | podział zobowiązań długoterminowych o pozostałym od dnia bilansowego, przewidywanym umową lub wynikającym z innego tytułu prawnego, okresie spłaty: |
| a) | powyżej 1 roku do 3 lat |
| b) | powyżej 3 do 5 lat |
| c) | powyżej 5 lat |
| 1.10. | kwotę zobowiązań w sytuacji gdy jednostka kwalifikuje umowy leasingu zgodnie z przepisami podatkowymi (leasing operacyjny), a według przepisów o rachunkowości byłby to leasing finansowy lub zwrotny z podziałem na kwotę zobowiązań z tytułu leasingu finansowego lub leasingu zwrotnego |
| 1.11. | łączną kwotę zobowiązań zabezpieczonych na majątku jednostki ze wskazaniem charakteru i formy tych zabezpieczeń |
| 1.12. | łączną kwotę zobowiązań warunkowych, w tym również udzielonych przez jednostkę gwarancji i poręczeń, także wekslowych, niewykazanych w bilansie, ze wskazaniem zobowiązań zabezpieczonych na majątku jednostki oraz charakteru i formy tych zabezpieczeń |
| 1.13. | wykaz istotnych pozycji czynnych i biernych rozliczeń międzyokresowych, w tym kwotę czynnych rozliczeń międzyokresowych kosztów stanowiących różnicę między wartością otrzymanych finansowych składników aktywów a zobowiązaniem zapłaty za nie |
| 1.14. | łączną kwotę otrzymanych przez jednostkę gwarancji i poręczeń niewykazanych w bilansie |
| 1.15. | kwotę wypłaconych środków pieniężnych na świadczenia pracownicze |
| 1.16. | inne informacje |
| 2. | |
| 2.1. | wysokość odpisów aktualizujących wartość zapasów |
| 2.2. | koszt wytworzenia środków trwałych w budowie, w tym odsetki oraz różnice kursowe, które powiększyły koszt wytworzenia środków trwałych w budowie w roku obrotowym |
| 2.3. | kwotę i charakter poszczególnych pozycji przychodów lub kosztów o nadzwyczajnej wartości lub które wystąpiły incydentalnie |
| 2.4. | informację o kwocie należności z tytułu podatków realizowanych przez organy podatkowe podległe ministrowi właściwemu do spraw finansów publicznych wykazywanych w sprawozdaniu z wykonania planu dochodów budżetowych |
| 2.5. | inne informacje |
| 3. | Inne informacje niż wymienione powyżej, jeżeli mogłyby w istotny sposób wpłynąć na ocenę sytuacji majątkowej i finansowej oraz wynik finansowy jednostki |
| …………………………………… (główny księgowy) | …………………………………… (rok, miesiąc, dzień) | …………………………………… (kierownik jednostki) |
Wytyczne opublikowane przez Ministerstwo Finansów
Informacja dodatkowa – jaka jest jej rola?
Rolą informacji dodatkowej jest uszczegółowienie i uzupełnienie danych liczbowych zawartych w pozostałych elementach sprawozdania finansowego; jest ona bowiem jego integralną częścią. Powinny w niej zostać zawarte informacje w postaci danych liczbowych, opisowych i wyjaśnień, które zapewnią rzetelne i jasne przedstawienie sytuacji majątkowej i finansowej oraz wyniku finansowego jednostki. Tak więc wszelkie informacje stanowiące uzupełnienie i rozszerzenie informacji zawartych w pozostałych elementach sprawozdania finansowego powinny zostać przedstawione w informacji dodatkowej.
Informacja dodatkowa – jaki zakres informacji obejmuje wprowadzenie do informacji dodatkowej w szczególności pozycja I.4 stanowiąca omówienie przyjętych zasad (polityki) rachunkowości?
Jednostka sporządzająca sprawozdanie finansowe powinna przedstawić w Informacji dodatkowej informacje i objaśnienia zgodnie z zaproponowanym zakresem informacyjnym. W pozycji I.4 wprowadzenia do sprawozdania finansowego należy – zgodnie z jej treścią – przedstawić omówienie przyjętych zasad (polityki) rachunkowości, w tym metod wyceny aktywów i pasywów (także amortyzacji). Użyte w treści tej pozycji sformułowanie „przyjęte” oznacza, że jednostka przedstawia wyłącznie te zasady – spośród przewidzianych przepisami ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2019 poz. 351) i rozporządzenia Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 13 września 2017 r. w sprawie rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 2017 r., poz. 1911 z późn. zm.) – które jednostka wybrała do stosowania. Nie należy wykazywać w tej pozycji tych zasad rachunkowości (wynikających z ww. ustawy i rozporządzenia), które jednostka zobowiązana jest stosować, tzn. takich, co do których jednostka nie ma prawa wyboru. Celowym jest wskazanie zasad (polityki) rachunkowości dotyczących wyceny i ustalenia wyniku finansowego, które wynikają z przedmiotu specyfiki i rodzaju prowadzonej przez jednostkę działalności, gdzie przepisy prawa dopuszczają możliwość wyboru przez jednostkę.
Informacja dodatkowa – czy w pozycji II. 1.1 Informacji dodatkowej należy przedstawić zakres zmian wartości pozostałych środków trwałych i ich umorzenia?
Jednostka sporządzająca sprawozdanie finansowe powinna przedstawić w Informacji dodatkowej informacje i objaśnienia zgodnie z zaproponowanym zakresem informacyjnym. W pozycji II.1.1 dodatkowych informacji i objaśnień należy – zgodnie z jej treścią – przedstawić szczegółowy zakres zmian wartości grup rodzajowych środków trwałych, wartości niematerialnych i prawnych, zawierający stan tych aktywów na początek roku obrotowego, zwiększenia i zmniejszenia z tytułu: aktualizacji wartości, nabycia, rozchodu, przemieszczenia wewnętrznego oraz stan końcowy, a dla majątku amortyzowanego – podobne przedstawienie stanów i tytułów zmian dotychczasowej amortyzacji lub umorzenia. Jeżeli dany składnik majątkowy spełnia definicję środka trwałego i jest ujmowany w ewidencji jednostki wówczas powinien również zostać uwzględniony w odpowiedniej części Informacji dodatkowej, w tym m.in. w pozycji II 1.1. Natomiast wartość umorzenia ewidencjonowanego na koncie 072 można wykazać w pozycji dotyczącej amortyzacji.
Informacja dodatkowa – w jakim zakresie w pozycji II. 1.1 Informacji dodatkowej należy prezentować zakres zmian wartości środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych z tytułu aktualizacji i przemieszczenia wewnętrznego.
Aktualizacja środków trwałych jest możliwa tylko wtedy, gdy odrębne przepisy przewidują taką możliwość. Odrębnym przepisem, do których odnosi się prawo bilansowe jest art. 15 ust. 5 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2018 r. poz. 1036 z późn. zm.). Wynika z niego, że minister właściwy do spraw finansów publicznych może określić aktualizację wyceny środków trwałych w drodze rozporządzenia, pod warunkiem, że wskaźnik wzrostu cen nakładów inwestycyjnych w okresie trzech kwartałów w roku poprzedzającym rok podatkowy w stosunku do analogicznego okresu roku ubiegłego przekroczy 10%. Aktualizacja zarządzona odrębnymi przepisami miała miejsce ostatnio w 1995 r. i była wynikiem wydanego rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 stycznia 1995 r. w sprawie amortyzacji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych a także aktualizacji wyceny środków trwałych (Dz. U. Nr 7, poz. 34 z późn. zm.). Wobec braku rozporządzeń w sprawie aktualizacji środków trwałych (Minister Finansów od 1995 r. nie wydał nowego rozporządzenia w tej sprawie), jednostka nie może zaktualizować wartości posiadanego środka trwałego do jego wartości rynkowej.
Z kolei przemieszczenie wewnętrzne odzwierciedlać ma przekazanie obiektu zdatnego do używania lub zakończonego ulepszenia do eksploatacji i jego ujęcie na koncie „Środki trwałe” w razie wcześniejszego ujęcia tego obiektu lub ulepszenia na koncie „Środki trwałe w budowie”. Wykazuje się więc tu wartość początkową obiektów przyjętych do środków trwałych, które uprzednio znajdowały się w budowie, montażu lub podlegały ulepszeniu (przebudowie, rozbudowie, modernizacji, rekonstrukcji). Można tu także wykazać przekwalifikowanie obiektów z jednej grupy środków trwałych do innej, jeżeli wynika to np. ze zmiany klasyfikacji środków trwałych lub ujawnienia błędu.
Informacja dodatkowa – w której pozycji Informacji dodatkowej należy wykazać prawo użytkowania wieczystego gruntu, a w której wartość gruntu użytkowanego wieczyście?
Zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 12 ustawy o rachunkowości dla uznania składników majątkowych jako aktywa jednostki, a w konsekwencji do ujęcia ich w księgach rachunkowych i wykazania w sprawozdaniu finansowym (bilansie) jednostki, powinny zostać spełnione warunki określone w tym przepisie. Zatem powinny być to kontrolowane przez jednostkę zasoby majątkowe o wiarygodnie określonej wartości, powstałe w wyniku przeszłych zdarzeń, które spowodują w przyszłości wpływ do jednostki korzyści ekonomicznych. Ponadto art. 3 ust. 1 pkt 15 ustawy o rachunkowości definiujący środki trwałe stanowi, iż zalicza się do nich rzeczowe aktywa trwałe i zrównane z nimi, o przewidywanym okresie ekonomicznej użyteczności dłuższym niż rok, kompletne, zdatne do użytku i przeznaczone na potrzeby jednostki. Zalicza się do nich w szczególności nieruchomości – w tym grunty, prawo użytkowania wieczystego gruntu, budowle i budynki, a także będące odrębną własnością lokale, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego oraz spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego. W świetle powyższych regulacji ustawowych ustanowione na rzecz danego podmiotu prawo wieczystego użytkowania gruntu powinno zostać wprowadzone do ewidencji środków trwałych tego podmiotu z jednoczesnym ujęciem wartości gruntu na koncie pozabilansowym i wykazaniem w informacji dodatkowej w pozycji II.1.4. Tym samym prawo wieczystego użytkowania wykazywane jest w odpowiednich pozycjach Informacji dodatkowej jako jeden ze składników środków trwałych m.in. w pozycji II.1.1.
Informacja dodatkowa – co należy rozumieć przez aktualną wartość środków trwałych wykazywaną w pozycji II. 1.2 Informacji dodatkowej?
Jednostka sporządzająca sprawozdanie finansowe powinna przedstawić w Informacji dodatkowej informacje i objaśnienia zgodnie z zaproponowanym zakresem informacyjnym, w przypadku pozycji II. 1.2 należy podać tu aktualną wartość rynkową środków trwałych, w tym dóbr kultury – o ile jednostka dysponuje takimi informacjami. Może to być wartość wynikająca z dokumentów ubezpieczeniowych.
Informacja dodatkowa – w jaki sposób ustalić wartość środków trwałych wykazywanych w pozycji II.1.5 Informacji dodatkowej?
W zakresie pozycji II.1.5 dotyczącej wartości nieamortyzowanych lub nieumarzanych przez jednostkę środków trwałych, używanych na podstawie umów najmu (…). Wartość tę należy ustalić na podstawie informacji przekazanych np. przez wynajmującego (właściciela), a w przypadku ich braku lub uznania za niewiarygodne – na podstawie cen rynkowych podobnego przedmiotu, przy czym jednostka może ustalić tę wartość we własnym zakresie.
Informacja dodatkowa – jakiego rodzaju wydatki należy ująć w pozycji II.1.15 Informacji dodatkowej?
Pozycja II.1.15 Informacji dodatkowej dotyczy kwoty wypłaconych środków pieniężnych na świadczenia pracownicze – zgodnie z §14 rozporządzenia Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 13 września 2017 r. w sprawie rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 2017 r., poz. 1911 z późn. zm.) jednostki nie dokonują biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów wynikających z obowiązku wykonania przyszłych świadczeń na rzecz pracownika, w tym świadczeń emerytalnych, jednakże dokonują wypłaty środków na tego rodzaju świadczenia. Kwotę wypłaconych środków na ten cel należy przedstawić w tej części informacji dodatkowej.
Informacja dodatkowa – jakiego rodzaju koszty należy wykazać w pozycji II.2.2 Informacji dodatkowej?
Pozycja II.2.2 Informacji dodatkowej dotyczy kosztu wytworzenia środków trwałych w budowie, w tym odsetek oraz różnic kursowych, które powiększyły koszt wytworzenia środków trwałych w budowie w roku obrotowym. Tym samym, w pozycji tej powinny zostać wykazane informacje o kosztach poniesionych w danym roku obrotowym na wytworzenie środków trwałych, zarówno znajdujących się na dzień bilansowy w toku budowy, jak i przyjętych do użytkowania w roku obrotowym.
Informacja dodatkowa – jakiego rodzaju przychody i koszty należy wykazać w pozycji II.2.3 Informacji dodatkowej?
W pozycji II.2.3 Informacji dodatkowej wykazuje się dwojakiego rodzaju przychody i koszty tj. takie, które charakteryzują się nadzwyczajną wysokością (a zaliczane są do „zwykłych” kosztów działalności operacyjnej i finansowej) oraz takie, które występują incydentalnie (sporadycznie, niepowtarzalnie), jeżeli ich wysokość jest istotna. Mogą to być zarówno zdarzenia losowe, jak i inne nietypowe zdarzenia. Wobec tego, kierownik jednostki powinien dokonać oceny, czy dane zdarzenia spełniają przesłanki do ujęcia ich w tej pozycji Informacji dodatkowej.
Informacja dodatkowa – jakie informacje powinny być zawarte w pozycji II.2.5 Informacji dodatkowej?
W pozycji II.2.5 „Inne informacje” powinny znaleźć się wszelkie dodatkowe informacje niezbędne do spełnienia obowiązku rzetelnego i jasnego przedstawienia sytuacji majątkowej, finansowej i wyniku finansowego jednostki. Jeżeli inne zdarzenia – niż wymienione w dodatkowych objaśnieniach oraz wykazane w pozostałych elementach sprawozdania finansowego jednostki – wystąpiły w jednostce, a ich skutki wpływają lub mogą wpłynąć w sposób istotny na ocenę sytuacji majątkowej, finansowej oraz wynik finansowy – to również tego rodzaju informacje należałoby ująć w tej pozycji Informacji dodatkowej.
Źródło odpowiedzi: https://www.gov.pl/web/finanse/rachunkowosc-budzetowa
Przykładowe informacje dodatkowe
